Ferdi Tayfur

{{Short description|Turkish singer, actor and director (1945–2023)}}

{{Use dmy dates|date=January 2020}}

{{Infobox person

| name = Ferdi Tayfur

| image = Ferdi Tayfur.jpg

| caption = Tayfur in 2015

| birth_name = Ferdi Tayfur Turanbayburt

| birth_date = {{birth date|df=y|1945|11|15}}

| birth_place = Yüreğir, Adana Province, Turkey

| death_date = {{death date and age|df=y|2025|1|2|1945|11|15}}

| death_place = Antalya Province, Turkey

| resting_place = Yeniköy Cemetery, Yeniköy, Sarıyer, Istanbul

| occupation = {{hlist|musician|composer|actor|film director|songwriter|screenwriter}}

| spouse =

| partner = Zeliha Turanbayburt (1974-2025)
Necla Nazır (1976–2007)
Habibe Ümyanı Demir (1990–2010)

| children = Timur Turanbayburt, Tuğçe Tayfur, Taha Tayfur, Tuğba Dınız, Funda Doğrul

| signature = Ferdi Tayfur imzası.png

| module = {{Infobox musical artist|embed=yes

| background = solo_singer

| genre = {{hlist|Arabesque|fantasy|Turkish art}}

| years_active = 1967–2025{{citation needed|date=January 2025}}

| label = Ferdifon Müzik

| instrument = {{hlist|saz|cura|classical guitar|folk guitar|qanun|tambur|oud}}

}}

}}

Ferdi Tayfur ({{IPA|tr|ˌfæɾdi tajˈfuɾ}}; born Ferdi Tayfur Turanbayburt; 15 November 1945 – 2 January 2025) was a Turkish singer, actor, director, songwriter and screenwriter.{{cite book|last1=Çarkoğlu|first1=Ali|last2=Kalaycıoğlu|first2=Ersin|title=The rising tide of conservatism in Turkey|url=https://books.google.com/books?id=gkYK0ld3_ygC&pg=PA162|accessdate=3 April 2011|date=26 May 2009|publisher=Macmillan|isbn=978-0-230-60262-5|page=162}}{{cite book|last=Wiktorowicz|first=Quintan|title=Islamic activism: a social movement theory approach|url=https://books.google.com/books?id=0Oljj6FhZZ4C&pg=PA286|accessdate=3 April 2011|year=2004|publisher=Indiana University Press|isbn=978-0-253-34281-2|page=286}}{{cite book|last1=Eleftheriotis|first1=Dimitris|last2=Needham|first2=Gary|title=Asian cinemas: a reader and guide|url=https://books.google.com/books?id=K89aw6DEYEYC&pg=PA259|accessdate=3 April 2011|year=2006|publisher=University of Hawaii Press|isbn=978-0-8248-3085-4|page=259}} He was born in the Taşçı neighbourhood of Adana and led a successful career in Arabesque music.{{cite book|last=Houston|first=Christopher|title=Islam, Kurds and the Turkish nation state|url=https://books.google.com/books?id=mDwSVob0_gwC&pg=PA72|accessdate=3 April 2011|year=2001|publisher=Berg Publishers|isbn=978-1-85973-477-3|page=72}} The artist, who earned nine golden certifications in total, was renowned for his songs, which he included in motion pictures as well. In the Turkish media, he was commonly known as "Ferdi Baba". Having released more than 30 albums and over 30 films, he founded Ferdifon Records in 1982 and also entered the construction sector in 2009.{{cite web | url = http://www.ntvmsnbc.com/id/25020507/ | title = Ferdi Tayfur inşaat sektörüne girdi | publisher = NTV.com.tr | date = 24 June 2010 | archive-url=https://web.archive.org/web/20110226163315/http://www.ntvmsnbc.com/id/25020507/ |archive-date=26 February 2011}}

Life and career

Tayfur was born in Adana and his father Cumali Bey named him after his favorite voice actor Ferdi Tayfur.{{cite web | url = https://www.youtube.com/watch?v=tLNwWmvX6dU | title = ARŞİV ODASI: Ferdi Tayfur, 1984 – BBC TÜRKÇE | date = 16 April 2015 | publisher = BBC Türkçe | archiveurl = https://web.archive.org/web/20160507121919/https://www.youtube.com/watch?v=tLNwWmvX6dU | archivedate = 7 May 2016}} His father wanted his son to have a proper education, but after he was murdered when exiting a casino, Tayfur left school and led a life in poverty,{{cite web|url=http://www.posta.com.tr/postakarnaval/haberdetay/hicbir-kadina-yalan-soylemedim-hepsi-digerini-biliyordu.htm?articleid=195309|archive-url=https://web.archive.org/web/20130922024307/http://www.posta.com.tr/PostaKarnaval/HaberDetay/Hicbir-kadina-yalan-soylemedim-hepsi-digerini-biliyordu.htm?ArticleID=195309|url-status=dead|archive-date=22 September 2013|title=Hiçbir kadına yalan söylemedim hepsi diğerini biliyordu|date=22 September 2013|website=Seral Cumalı|publisher=Posta}} with his mother marrying another man after his death. He revealed that he wanted to study but could not do so because of lack of opportunities. In his childhood, he worked as an apprentice in a candy store owned by his stepfather, and there he learned how to read. Tayfur, who later worked on the farm and contributed to the family's income, started singing at weddings during the same years. Later, he participated in Adana Radio's music contest.

Tayfur made deals with Seda Plak in 1968 to release two records, but the recordings were not well received. He then went back to Adana to work on the farm. As well, he continued to work on his music career. After a three-year break he released his new record, Huzurum Kalmadı. In 1973, he released Kır Çiçekleri under the label Görsev Plak. In 1974, he released another record Bana Gerçekleri Söyle. In 1975, he signed a new contract with Elenor Plak. After the release of Bırak Şu Gurbeti, he became widely known with the release of his song Çeşme.{{Cite web|url=http://www.biyografi.net/kisiayrinti.asp?kisiid=4273 |title=Ferdi Tayfur biyografisi burada |language=tr |trans-title=Ferdi Tayfur biography here |website=Biography.net |access-date=7 November 2022}}{{Unreliable source?|date=November 2022}}

= Music career =

Tayfur's first album, which included songs written by himself, made a good sale in the years when he started his musical career but due to financial difficulties, he sold two songs to Elenor Plak's proprietor Atilla Alpsakarya who eventually gave them to Gülden Karaböcek. Tayfur continued to publish his records and eventually became widely known with his song "Çeşme", and in 1977 he was cast in a leading role alongside Necla Nazır in a movie with the same title. The film was watched by 12 million people at the time.{{Citation needed|date=November 2022}}

Alongside releasing albums, he gave numerous concerts. 200,000 people attended his concert in Gülhane Park in 1993.{{Cite web|url=http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?araKelime=Ferdi%20Tayfur%20g%C3%BClhane&isAdv=false|title=Ferdi%20Tayfur%20g%C3%BClhane... - MİLLİYET GAZETE ARŞİVİ|access-date=8 September 2018|archive-date=11 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161011065814/http://gazetearsivi.milliyet.com.tr/Ara.aspx?araKelime=Ferdi%20Tayfur%20g%C3%BClhane&isAdv=false|url-status=dead}}

= Illness and death =

In 2020, Tayfur received a kidney transplant from his son.{{cite web |title=Turkish Arabesque music icon Ferdi Tayfur dies at 79 |url=https://en.apa.az/show-business/turkish-arabesque-music-icon-ferdi-tayfur-dies-at-79-457123 |website=APA.az |language=en |date=3 January 2025}}

Tayfur died at a Antalya Medical Park hospital in on 2 January 2025, at the age of 79.{{Cite web|url=https://www.ntv.com.tr/amp/turkiye/son-dakika-haberi-ferdi-tayfur-hayatini-kaybetti,0qHzpjIzVE24mogri5YcZg |title=Arabesk müziğinin ünlü ismi Ferdi Tayfur hayatını kaybetti |language=tr |website=ntv.com.tr |date=2 January 2025|access-date=2 January 2025}}{{cite web |title=Son dakika... Ferdi Tayfur hayatını kaybetti |url=https://www.bugunhaber.com/haber/23146744/ferdi-tayfur-hayatini-kaybetti-cocuklari-ve-esleri-kimdir |website=www.bugunhaber.com |language=tr |date=2 January 2025}} He was transferred to Istanbul, and buried in the family grave at Yeniköy Cemetery following a memorial ceremony in the Atatürk Cultural Center and the funeral prayer at Barbaros Hayrettin Pasha Mosque on 4 January.{{cite news |url=https://www.hurriyet.com.tr/kelebek/hayat/ferdi-tayfur-son-yolculuguna-ugurlaniyor-42647780 |newspaper=Hürriyet |title=Ferdi Tayfur son yolculuğuna uğurlandı |date=4 January 2025 |language=tr |accessdate=6 January 2025 }}

Discography

class="wikitable"
scope="col" | Yearscope="col" | Albumscope="col" | Labelclass="unsortable" scope="col" | Notes
rowspan="2"|1967

| Yapıştı Canıma Bir Kara Sevda/Allah Şahidim Olsun

| Seda Plak no 554

|

Eyvah/Kalbimde Bir Ateştin(sürtük)

| Seda Plak no 554

|

rowspan="3"| 1968

| Leyla/Aşkınla Beni Öldürdün

| Görsel Plak Ve Kasetçilik

|

Tatlı Çingenem/Adana Barajında

| Saya Plak no 48

|

Dilek Kapısı

| Harika Müzik

|

rowspan="3"| 1969

| Dilek Kapısı/Öldürecek Beni Bu Kara Sevda

| Saya Plak no 53

|

Melekler Yüze Güler/Derdin nedir sormuyorlar

| Kader Plak no 92

|

Dünya Ahret Kardeşimsin/Bilememki Deli Gönül

| Kader Plak 102

|

rowspan="2"| 1970

| Çok Bekledim / Kaderimsin

| Gen Plak 7

|

Kaderimsin /Çok Bekledim Gelmedin

| Zeren Plak 5

|

rowspan="4"| 1971

| Kaderimsin / Sevgili Yarim

| Elele Plak

|

Sana Kaderimsin Dedim / Postacılar

| Görsev Plak 30

|

Mahkumların Duası / Mahşer Günü

| Görsev Plak 29

|

Nerelerdesin Sultanım / Sebebim Nazlı Yar Oldu

| Serenad Plak 128

|

rowspan="2"| 1972

| Dur Dinle Sevgilim / Kır Çiçekleri

| Görsev Plak 44

|

Yüreğimde Yara Var / Bana Gerçekleri Söyle

| Görsev Plak 49

|

rowspan="2"| 1973

| Sakın Düşme

| Görsev Plak 61

|

Bana Gerçekleri Söyle/Ümitsiz Aşk

| Görsev Plak

|

rowspan="4"| 1974

| Akşam Güneşi / Çiçekler Açsın

| Elenor Plak 1037

|

Bırak Şu Gurbeti / Sevdalılar Beni Anlar

| Elenor Plak 1038

|

Postacılar

| Harika Müzik

|

Bitmeyen Çile

| Görsel Plak Ve Kasetçilik

|

rowspan="4"| 1975

| Yadeller – Ağlamazsam Uyuyamam

| Elenor Plak

|

Nerelerdesin Sultanım - Sebebim Nazlı Yar Oldu

| Elenor Plak

|

Bırak Şu Gurbeti

| Minareci Müzik

|

Ferdi Tayfur 1(Mahkumların Duası)

| Türküola Müzik

|

rowspan="3"| 1976

| Ekmek Parası (albüm)

| Türküola Müzik

|

Deli Gibi Sevdim

| Uzelli Müzik

|

Ferdi Tayfur 3(Çeşme)

| Uzelli Müzik

|

rowspan="3"| 1977

| Huzurum Kalmadı

| Elenor Müzik

|

Ferdi Tayfur 4(Benim Gibi Sevenler)

| Uzelli Müzik

|

5 Minareci

| Minareci Müzik

|

rowspan="2"| 1978

| Batan Güneş

| Elenor Müzik

|

Ferdi Tayfur 6(Bağlama Versiyon)

| Minareci Müzik

|

rowspan="2"| 1979

| Son Sabah

| Elenor Müzik

|

Mapushane

| Uzelli Müzik

|

rowspan="6"| 1980

| Yuvasız Kuşlar

| Elenor Müzik

|

Ferdi Tayfur 9(Batan Güneşin Kralı)

| Minareci Müzik

|

Nisan Yağmuru 2

| Türküola Müzik

|

Yuvasız Kuşlar 4

| Uzelli Müzik

|

Durdurun Dünyayı

| Uzelli Müzik

|

Avrupa Konser

| Uzelli Müzik

| Live album

rowspan="3"| 1981

| Ferdi Tayfur 10

| Minareci Müzik

|

İnsan Sevince

| Elenor Müzik

|

Nisan Yağmuru

| Elenor Müzik

|

rowspan="3"| 1982

| Ben De Özledim

| Ferdifon Müzik

|

Sabahı Olmayan Geceler

| Türküola Müzik

|

Bir Avuç Gözyaşı

| Uzelli Müzik

|

rowspan="2"| 1983

| O.Gencebay ve F.Tayfur'dan Seçmeler

| Minareci Müzik

|

Sen de mi Leyla

| Ferdifon Müzik

|

rowspan="3"| 1984

| Yaktı Beni

| Ferdifon Müzik

|

Gitme Yarim

| Türküola Müzik

|

Bu Gece Düğün Var

| Türküola Müzik

|

rowspan="3"| 1985

| Kurtuldum

| Ferdifon Müzik

|

Ferdi Tayfur 11(Deli Gönül)

| Minareci Müzik

|

Ferdifon'dan Seçmeler 1

| Ferdifon Müzik

|

rowspan="6"| 1986

| Derbeder

| Elenor Müzik

|

Merak Etme Sen

| Elenor Müzik

|

Ferdi Tayfur ve Onlar

| Türküola Müzik

|

Haram Oldu

| Ferdifon Müzik

|

Ferdifon'dan Seçmeler 2

| Ferdifon Müzik

|

Haram Oldu 2

| Türküola Müzik

|

rowspan="3"| 1987

| İnsan Sevince 2

| Elenor Müzik

|

İçimde Bir His Var(albüm)- Ya Benimsin Ya Toprağın(albüm)

| Ferdifon Müzik

|

Ferdifon'dan Seçmeler 3

| Ferdifon Müzik

|

rowspan="4"| 1988

| Naz EtmeCanına Okuyacağım

| Ferdifon Müzik

|

Arabesk Rüzgarı

| Bayar Müzik

|

Acılar

| Minareci Müzik

|

Bir Sen Söyle

| Türküola Müzik

|

rowspan="4"| 1989

| Allah'ım Sen Bilirsin (albüm)

| Ferdifon Müzik

|

Ferdifon'dan Seçmeler 4

| Ferdifon Müzik

|

Sakın Düşme

| Görsev Müzik

|

Gülhane'den Sevgilerle

| Ferdifon Müzik

| Live album

rowspan="2"| 1990

| Hoşçakal

| Ferdifon Müzik

|

Özlem Yangını

| Minareci Müzik

|

rowspan="2"| 1991

| Ferdifon'dan Seçmeler 5

| Ferdifon Müzik

|

GelirsenBana da Söyle

| Ferdifon Müzik

|

rowspan="4"| 1992

| Dert Yağmuru

| Minareci Müzik

|

Yetiş Emmioğlu

| Türküola Müzik

|

Niçin Benden Uzaksın

| Minareci Müzik

|

Prangalar

| Ferdifon Müzik

|

rowspan="3"| 1993

| Kralların Müzik Şöleni

| Elenor Müzik

|

Zirvede İki Kral

| Dünya Müzik

|

Acılı Dostane Arabesk

| Tutku Müzik

|

rowspan="2"| 1994

| Mor GüllerFadime'nin Düğünü

| Ferdifon Müzik

|

Baharımsın Kışımsın 9

| Elenor Müzik

|

1995

| Dünya "Bir Şarkı Seç Kendine"

| Ferdifon Müzik

|

rowspan="2"| 1996

| Zaman Tüneli Arşiv 1

| Ferdifon Müzik

| Compilation

Altın Şarkılar

| Dilan Müzik Üretim

|

rowspan="2"| 1997

| Tiryakiyim Ben

| Ferdifon Müzik

|

Of Dağlar

| Ferdifon Müzik

|

1998

| Ferdi Tayfur Klasikleri Arşiv 2

| Ferdifon Müzik

| Compilation

rowspan="2"| 1999

| YoksunKör Talih

| Ferdifon Müzik

|

Zengin Olursam

| Ferdifon Müzik

|

2001

| Zaman Tüneli Arşiv 3

| Ferdifon Müzik

| Compilation

2002

| İnceden

| Ferdifon Müzik

|

rowspan="2"| 2003

| Durun Ayaklarım

| Ferdifon Müzik

|

Yandı Gönlüm

| Ferdifon Müzik

| Maxi single

rowspan="2"| 2004

| Ferdifon'dan Seçmeler 6

| Ferdifon Müzik

|

Bir Demet Gül

| Ferdifon Müzik

|

2006

| Aşkın Cezası

| Ferdifon Müzik

|

2007

| Gençliğimin Şarkıları

| Ferdifon Müzik

|

rowspan="2"| 2009

| Nisan Yağmuru 6

| Elenor Müzik

| Compilation

Boynu Bükük Şarkılarım

| Ferdifon Müzik

| Compilation

2010

| Baharımsın Kışımsın

| Elenor Müzik

| Compilation

Filmography

class="wikitable"

!Year

!Film

!Role

!Actor

!Director

!Effect

!Writer

!Notes

2016

|Zor Hayat

|

|No

|Yes

|Yes

|Yes

|Cinema

2008

|Memur Muzaffer

|Muzaffer Mutlu

|Yes

|

|

|

|TV Series

rowspan="3" |2007

|Yersiz Yurtsuz

|Emrullah

|Yes

|

|

|

|TV Series

Natuk Baytan Belgeseli

|Ferdi Tayfur

|Yes

|

|

|

|

Ben Ferdi Tayfur

|Ferdi Tayfur

|Yes

|

|

|

|

2000

|Hayatım Roman

|Ferdi Tayfur

|Yes

|

|

|

|TV Series

2002

|Reyting Hamdi

|

|Yes

|

|

|

|TV Series

rowspan="2" |1989

|Allah'ım Sen Bilirsin

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Bu Şehrin Geceleri

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

rowspan="3" |1988

|Bu Talihimin Canına Okuyacağım

|Ferdi

|Yes

|Yes

|

|Yes

|

Elveda Mutluluklar

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Ah Bir Çocuk Olsaydım

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

rowspan="2" |1987

|Sevgiler Çiçek Gibi

|Ferdi

|Yes

|Yes

|

|

|

Ya Benimsin Ya Toprağın

|Ferdi

|Yes

|Yes

|

|

|

rowspan="3" |1986
İçimde Bir His Var

|Ferdi

|Yes

|Yes

|

|Yes

|

Affet Allah'ım

|Ferdi

|Yes

|Yes

|Yes

|Yes

|

rowspan="2" |1985

|Her Şeyim Sensin

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Haram Oldu

|Ferdi

|Yes

|Yes

|

|Yes

|

rowspan="2" |1984

|Utanıyorum

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Çılgın Arzular

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

rowspan="3" |1983

|Yaktı Beni

|Cumali

|Yes

|

|

|

|

Kalbimdeki Acı

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Yıldızlar da Kayar

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

rowspan="3" |1982

|Sen de mi Leyla (film)

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Hasret Sancısı

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Günaha Girme

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

rowspan="4" |1981

|Kara Gurbet

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Ben de Özledim (film)

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Olmaz Olsun (film)

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Bir Damla Ateş

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

rowspan="3" |1980

|Durdurun Dünyayı (film)

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Huzurum Kalmadı

|Ferdi

|Yes

|

|Yes

|

|

Boynu Bükük

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

rowspan="2" |1979

|İnsan Sevince

|Ferdi

|Yes

|

|Yes

|

|

Yuvasız Kuşlar

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

rowspan="3" |1978

|Son Sabah

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Batan Güneş

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

Yadeller

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

rowspan="2" |1977

|Benim Gibi Sevenler

|Ferdi

|Yes

|

|

|Yes

|

Derbeder

|Ferdi

|Yes

|

|

|

|

1976

|Çeşme

|Ferdi

|Yes

|

|

|

Clips

class="wikitable"

!Year

!Album

!Music

rowspan="3" |1990

| rowspan="3" |Hoşçakal

|Bana Sor

Hatıran Yeter
Hoşçakal Leyla
rowspan="5" |1991

| rowspan="5" |Gelirsen - Bana Da Söyle

|Bana Da Söyle

Beni Düşün
Cano
Gelirsen
Unutmak İstiyorum
rowspan="3" |1992

| rowspan="3" |Prangalar

|Emmoğlu

Geçen Yıl
Sabahçı Kahvesi
rowspan="2" |1994

| rowspan="2" |Mor Güller - Fadime'nin Düğünü

|Bari Sen

Fadime'nin Düğünü
rowspan="2" |1995

| rowspan="2" |Dünya

|Ağla Yüreğim

Yağmur Çamur
1996

|Zaman Tüneli Arşiv 1

|Çeşme

rowspan="2" |1997

| rowspan="2" |Of Dağlar

|Dönebilsem

Of Dağlar
rowspan="2" |1998

| rowspan="2" |Ferdi Tayfur Klasikleri Arşiv 2

|Çiçekler Açsın

Yüreğimde Yara Var
rowspan="3" |1999

| rowspan="3" |Yoksun - Kör Talih

|Bağbozumu

Kör Talih
Yoksun
rowspan="2" |2000

| rowspan="2" |Zengin Olursam

|Bu Şehir

Sigarayı Bıraktım
2002

|İnceden

|Sen Gittin

2003

|Durun Ayaklarım

|Durun Ayaklarım

rowspan="2" |2004

| rowspan="2" |Bir Demet Gül

|Garson

Kadınım
2006

|Aşkın Cezası

|Gizli Sevda

Books

  • Şekerci Çırağı, novel, Kora Yayın, (2003)
  • Yağmur Durunca, novel, Kora Yayın, (2008)
  • Bir Zamanlar Ağaçtım, novel, Kora Yayın, (2013)
  • Paraşütteki Çocuk, novel, (2014)

Television shows

  • 1993: Yetiş Emmioğlu, presenter (Show TV)
  • 2009: Korolar Çarpışıyor, contestant (Show TV)
  • 2009: Boynu Bükük Şarkılar, presenter (Kanal 7)

References

{{Reflist}}