Vayu Stuti

{{More citations needed|date=December 2023}}{{DvaitaInfobox}}{{Italic title}}{{Short description|Hindu hymn}}

{{Use dmy dates|date=July 2019}}

The Vayu Stuti ({{Langx|sa|वायुस्तुति|translit=Vāyustuti}}) is a stuti (eulogy) composed by Trivikrama Panditacharya addressed to Madhvacharya, the founder of the Dvaita school of philosophy. The hymn praises Madhvacharya as the third incarnation of the god of the wind, Vayu, after Hanuman and Bhima, a belief held by members of the Madhva tradition.{{Cite book |last=Sharma |first=B. N. Krishnamurti |url=https://books.google.com/books?id=-picChycTb0C&pg=PA216 |title=A History of the Dvaita School of Vedānta and Its Literature |date=1960 |publisher=Motilal Banarsidass Published |pages=216 |language=en}}

Legend

Legend has it that during daily puja done by Madhvacharya in the sanctum sanctorum of Udupi Sri Krishna Temple behind closed doors, Trivikrama Panditacharya used to recite the Dvadasha Stotra outside. The end of the naivedya (ceremonial offering of food to the deity) was indicated by the sounding of bells. However, one day, Trivikrama Panditacharya got increasingly curious as the sound of bells was not heard even after a long time. He peeked through the door, and to his amazement, found Madhvacharya performing puja to Rama as Hanuman, to Krishna as Bhima. and to Vyasa as Madhvacharya. Overcome by bhakti (devotion), he composed the Vayu Stuti and dedicated it to Madhvacharya.

Description

The Vayu Stuti is composed of 41 shlokas. It is common to recite the Vayu Stuti by beginning and ending it with the Narasimha Nakha Stuti, a short two-paragraph composition by Madhvacharya praising Narasimha, a practice regarded to have been recommended by Madhvacharya.

SrI narasiMhanaKastutiH ||

pAN tvasmAn puruhU ta vairi balavan mAtaNga mAdyad GaTA

kuMBO cchAdri vipATa nAdhi kapa Tu pratyEka vajrAyi tAH

SrImat kaNThIra vAsya pratatasu naKarA dAri tArAti dUra

pradhva stadhvANta ShANta pravitata manasA BAhvitA Naaki VrundaiHi || 1 ||

lakShmIkANta samaNtatO vikalayan naivESitustE samaM

paSyA myuttama vastu dUra taratO pAstaM rasO yOShiTa maHa

yadrOShOth kara dakSha nEtra kuTila prANtO tthitAgni sphurath

KadyOtO pama viShphu liNga BasitA brahmEhSa SakrOtkarAH || 2 ||

iti SrImadAnaMdatIrthaBagavatpAdakRutA SrInarasiMhanaKastutiH

SrImad viShNvaNGri niShThA atiguNa gurutama SrImad AnaNdatIrtha

trai lOkyAchArya pAdO jjvala jala jala satt pANsavOsmAn punaNtu |

vAchAM yatra praNEtrI triBuvana mahitA SAradA SAradENdu

jyOtsnA Badra smitaSrI dhavalita kakuBA prEma BAraMba BAra || 1 ||

utkaNThA kuNThakOlA halajaviditA jasra sEvAnu vRuddha

prAgnAtma gnAna dhUtAM dhatamasa sumanO mouli ratnAvalInAm |

BaktyudrE kAvagADa praGaTana sadhaTAt kArasaNGRuShya mANa

prANta prANgry Gri pIThO thita ka na ka ra jaH piNjarA raNjitASAH || 2 ||

janmAdhi vyAdhyu pAdhipratihati viraha prApakA NAM guNA nAm

agryANA marpakANAM chiramudita chidAnaNda saNdOhadAnAm |

yEtEShA mESha dOSha pramuShita manasAM dvEShi NAM dUShakANAM

daityA nAmArti maNdhE tamasi vidadhatAM saMstavE nAsmi SaktaH || 3 ||

asyA viShkartu kAmaM kali mala kaluShEsmin janE GnanAnmArgaM

vaNdyaM chaNdrENdra rudra dyumaNi phaNi vayO nAya kAdyai rihAdya

madhvAKyaM maNtra siddhaM kimuta kRutavatO mArutasyAvatAraM

pAtAraM pAramEShThyaM padama pa vipadaH prAptu rApanna puMsAm || 4 ||

udyad vidyut prachaNDAM nija ruchi nikara vyApta lOkAvakASO

biBrad BImO BujE yO Byudita dinakarA BANga dADhya prakANDE

vIryO ddhAryAM gadAgryA mayamiha sumatiM vAyu dEvO vidadhyAt

adhyAt magnAnanEtA yati vara mahitO BUmi BUShA maNirmE || 5 ||

saMsArO ttApa nityO paSamada sadaya snEhahA sAMbupUra

prOdyad vidyAna vadya dyutimaNi kiraNa SrENi saMpUri tASaHa

SrIvatsAN kAdhi vAsO chita tara sarala SrImadAnaMdatIrtha

kShI rAMBO dhirvi BiNdyAd Bava dana BimataM BUrimE BUti hEtuHu || 6 ||

mUrdhanyE ShONjalirmE dRuDatara miha tE badh yatE baNdha pASa

cChEtrE dAtrE suKAnAM Bajati Buvi BaviShyad vidhAtrE dyuBartrE

atyaNtaM saNtataM tvaM pradiSa padayugE haNta saNtApa BAjAM

asmAkaM Bakti mEkAM Bagavata utatE mAdhavasyAtha vAyOH || 7 ||

sABrOShNA BISu SuBra praBa maBaya naBO BUri BU BRudvi BUti

BrA jiShNur bhURRu BUNAM Bavana mapi viBO BEdi baBrE baBUvE

yEna BrUvi BramastE Bramayatu suBRuSaM barBRu vaddur BRutASAn

BrANtir BEdAva BAsa stviti Baya maBiBUr BOkShyatO mAyi BikShUn || 8 ||

yEmuM BAvaM BajaNtE sura muKa sujanArAd hitaM tE tRutIyaM

BAsaNtE BAsuraistE saha chara chalitai SchAmarai SchAru vEShAHa

vaikuNThE kaNTha lagna sthira Suchi vila sat kANti tAruNya lIlA

lAvaNyA pUrNa kANtA kucha Bara sula BASlESha sammOda sANdrAHa || 9 ||

AnaNdAn maNda maNdA dadati hi marutaH kuNda maNdAra naNdyA

vartA mOdAn dadhAnA mRudapada muditO dgI takaiH suNdarINAm

vRuNdai rAvaNdya muktEN dva hima gumada nA hINdra dEvENdra sEvyE

maukuNdE maNdirE sminn navirata mudayan mOdinAM dEva dEva || 10 ||

uttaptA tyut kaTatviT prakaTa kaTa kaTa dhvAna saNGaTTa nOdyad

vidyud vyUDha sphuliNga prakara vikiraNOt kvAthitE bAdhi tANgAn

ud gADhaM pAtya mAnA tamasi thatha itaH kiN karaiH paNki lE tE

paNktir grAvNAM garimNA glapayati hi Bavad dvE ShiNO vidva dAdya || 11 ||

asmin asmadgurUNAM hari charaNa chiradhyA nasan maNgalAnAM

yuShmAkaM pArSva bhUmiM dhRuta raNa raNi kasvargi sEvyAM prapannaHa

yastU dAstE sa AstE dhi Bava masula BaklE SaniRmO kamasta

prAyA naNdaM kathaNchinn vasati satataM paNcha kaShTE ti kaShTE || 12 ||

kShut kShAmAn rUkSha rakShO radaKara naKara kShuNNa vikShO Bi tAkShAn

AmagnAna naNdhakUpE kShura muKa muKaraiHi pakShi BirvikSha tANgAn

pUyA sRung mUtra viShThA kRumi kula kalilE tat kShaNa kShipta SaktyA

dyastra vrAtARdi tANs tvaddviSha upajihatE vajra kalpA jalUkAH || 13 ||

mAtarmE mAta riSvan pitaratula gurO BrAta riShTApta baNdhO

svAmin sarvANtarAtman najara jarayitar janma mRutyA mayAnAm

gOviNdE dEhi BaktiM Bavati cha Bagavan nUrjitAM nirnimittAM

nirvyA jAM niSchalAM sadguNa gaNa bRuhatIM SASvatI mASudEva || 14 ||

viShNO ratyutta matvAdaKila guNa gaNaistatra BaktiM gariShThAm

SounSliShTE SrIdharA ByAm mumatha parivArAtmanA sEvakEShu

yaH saNdhattE viriNchaSva sanaviha gapAnaNta rudrENdra pUrvE

ShvAdhyAyaM stAratamyaM sphuTamavati sadA vAyur asmadgurustam || 15 ||

tattvagyAn mukti BAjaH suKayasi hi gurO yOgyatA tAra tamyA

dAd hatsE miSrabuddhIM stridivaniraya BUgO charAnnitya baddhAn

tAmisrAN dhAdi kAKyE tamasi subahulaM duHKayasyanyathA gnAn

viShNOr AgnA BiritthaM Sruti Sata miti hAsAdi chAkarNa yAmaH || 16 ||

vaNdEhaM taM hanUmA niti mahita mahApauruShO bAhuSAlI

KyAtastE gryOvatAraH sahita iha bahubrahma charyAdi dharmaiH

sasnE hA nAM sahasvAna hara hara hitaM nirdahan dEha BAjAm

aMhO mOhA pahO yaH spRuhayati mahatIM Bakti madyApi rAmE || 17 ||

prAk paNchA Satsahasrair vyavahitam amitaM yOjanaiH parvataM tvaM

yAvat saNjIvanA dyouShadhanidhi madhika prANa laNkA manaiShIH

adrAkShI dutpataNtaM tata uta girimutpATa yaNtaM gRuhItvA

yANtaM KE rAGavAMGrou praNatamapi tadaikakShaNE tvAM hi lOkaH || 18 ||

kShiptaH paSchAtsa lIlaM Satamatula matE yOjanAnAM sa uccha

stAvadvistAra vANSchA pyu pa la la va iva vyagra buddhyA tva yAtaH

svas vasthAna sthitAti sthira Sakala SilA jAla saNSlE Sha naShTa

cChEdANkaH prAgivA BUt kapivara vapu ShastE namaH kauSalAya || 19 ||

dRuShTvA duShTAdhi pOraH sphuTi taka naka sad varma GRuShTAsthi kUTaM

niSh piShTaM hATa kAdri prakaTa taTa taTA kAti SaNkO janO BUt

yEnA jau rAvaNAri priya naTana paTur muShTi riShTaM pradEShTuM

kiM nEShTE mE sa tEShTA padakaTa kata Tit kOTi BAmRuShTa kAShThaH || 20 ||

dEvyA dESa praNIti druhiNa haravarA vadhya rakShO viGAtA

dyA sEvOdya ddayAr draH saha BujamakarO drAma nAmA mukuNdaH

duSh prApE pAramEShThyE ka ra ta la matulaM mUrdhni vinyasya dhanyaM

tanvan BU yaH praBUta praNaya vikasitAbjE kShaNastvE kShamANaH || 21 ||

jaGnE niGnEna viGnO bahula bala bakadhvaM sanAdyE na SOchat

dviprAnu krOSa pASaira suvidhRuti suKa syaika chakrA janAnAm

tasmai tE dEva kurmaH kurukula patayE karmaNA cha praNAmAn

kirmIraM durmatInAM pratha mamatha cha yO narmaNA nir mamAtha || 22 ||

nirm Rudnann atyayatnaM vijaravara jarA saNdha kAyAsthi saNdhIn

yuddhEtvaM svadhvarE vA paSumiva damayan viShNupakSha dviDI Sam

yAvat pratyakSha BUtaM niKilamaKaBujaM tarpayA mAsithAsou

tAvatyA yOji tRuptyA kimu vada Bagavan rAjasUya ASvamEdhE || 23 ||

kShvElA kShINa ATTa hAsaM tava raNa marihan nudga dO ddAma bAhOr

bahvakShouhiN ya nIkakSha paNa sunipuNaM yasya sarvOttamasya

SuSrUShArthaM chakartha svaya mayamatha saMvaktum AnaNdatIrtha

SrIman nAman samarthas tvamapi hi yuvayOH pAda padmaM prapadyE || 24 ||

druhyaNtIM hRuddruhaM mAM druta manila balA ddrAva yaNtIma vidyA

nidrAM vidrAvya sadyO rachana paTumathA pAdya vidyAsamudra

vAgdEvI sA suvidyA draviNada viditA droupadI rudra patnyAth

dyu driktA drA gaBadrA drahayatu dayitA pUrva BImAgnayA tE || 25 ||

yAByAM SuSrU ShurAsIH kurukula jananE kShatra viprOditA ByAM

brahmaByAM bRuMhitAByAM chitisuKa vapuShA kRuShNa nAmAs padAByAm

nirBEdA ByAM viSEShA ddvi vachana viShayAByA muBA ByAm amU ByAM

stuByaM cha kShEmadEByaH sarasijavila sallOchanEByO namOstu || 26 ||

gacchan sougaNdhi kArthaM pathi sa hanumataH pucChamacChasya BImaH

prOddhartuM nASakatsa tvamumu ruvapuShA BIShayA mAsa chEti

pUrNa gnanA nouja sOstE gurutama vapuShOH SrImadAnaNdatIrtha

krIDAmAtraM tadEtat pramadada sudhiyAM mOhaka dvEShaBAjAm || 27 ||

bahvIH kOTIra TIkaH kuTila kaTu matI nutka TA TO pa kOpAn

drAk cha tvaM sat vara tvA cCharaNada gadayA pOthayA mAsi thArIn

unmath yA tathya mithyA tva vachana vachanA nutpathasthAM stathAnyAn

prAyacChaH svapri yAyai priyatamakusumaM prANa tasmai namastE || 28 ||

dEhA dutkrA mitAnA madhi patira satA makramAdva kra buddhiH

kruddhaH krOdhai kavaSyaH kRumiriva maNimAn duShkRutI niShkriyArtham

chakrE BUchakra mEtya kraka cham iva satAM chEtasaH kaShTa SAstraM

dustarkaM chakrapANER guNa gaNa virahaM jIvatAM cAdhikRutya || 29 ||

tadduShprE kShAnu sArAt katipaya kunarai rAdRutO nyairvisRuShTO

brahmA haM nirguNO haM vitatha mida miti hyESha pAShaNDa vAdaH

tadyuktyA BAsajAla prasara viShatarUddA hadakSha pramANa

jvAlA mAlA dharOgniH pavana vijayatE tEva tAras tRutIyaH || 30 ||

AkrOSaNtO niRASA Baya BaravivaSasvASayAS Chinna darpA

vASaNtO dESa nASa stviti bata kudhiyAM nASa mASAdaSASu

dhAvaNtO SlIla SIlA vitathaSapatha SApA SivAH SANta SouryA

tvad vyAKyA siMha nAdE sapadi dadRuSirE mAyi gOmAya vastE || 31 ||

triShvapyE vAvatArE Shvari Birapa GRuNaM hiMsitO nirvikAraHa

sarvagnaH sarvaSaktiH sakala guNa gaNA pUrNa rUpa pragalBaHa

svacChaH svacChaNda mRutyuH suKa yasi sujanaM dEva kiM chitramatra

trA tA yasya tridhAmA jaga duta vaSagaM kiNkarAH SaNkarAdyAH || 32 ||

udyan maNdasmita SrI mRudumadhu madhu rA lApa pIyUSha dhArA

pUrA sEkO pa SANtA suKa sujana manO lOchanA pIya mAnam

saNdrakShyE suNdaram saN duha diha maha dAnaNda mAnaNdatIrtha

SrI madvaktrENdu biMbaM duritanu dudi taM nitya dAhaM kadA nu || 33 ||

prAchInA chIrNa puNyOcchaya chatura tarA chArataS chAruchittAn

atyucchAM rOchayaNtIM Sruti chita vachanAN SrAvakAMScOdya chuNchUn

vyAKyA mutKAta duHKAM chiramuchita mahAchArya chiNtAra tANstE

chitrAM sacChAstra kartaScha raNa paricharAM ShravayA souAnSchakiNchit || 34 ||

pIThE ratnOpa klRUptE ruchira ruchimaNi jyOtiShA sanni ShaNNaM

brahmANaM BAvinaM tvAM jvalati nijapadE vaidi kAdyA hi vidyAHa

sEvaNtE mUrti matyaH sucharita charitaM BAti gaNdharva gItaM

pratyEkaM dEva saNsat svapi tava Bagavan Narti tadyOva dhUShu || 35 ||

sAnu krOSaira jasraM jani mRuti nirayA dyUrmi mAlA vilEsmin

saNsArAbdhau nimagnAM CharaNa ma SaraNA nicChatO vIkShya jaNtUn

yuShmABiH prArthitaH sann jjala nidhi SayanaH satya vatyAM maharShE

vyakta Schin mAtra mUrtir na Kalu BagavataH prAkRutO jAtu dEhaHa || 36 ||

asta vyastaM samasta Sruti gata madhamai ratna pUgaM yathANdhai

arthaM lOkOpa kRutyai guNagaNa nilayaH sUtra yA mAsa kRuNsnam

yOsou vyAsABi dhAna stama hama hara har Bakti tasvatat prasAdAt

sadyO vidyO palabdhyai guru tama maguruM dEva dEvaM namAmi || 37 ||

Agan man yaira dhAryAM Sirasi pari sara draSmi kOTIra kOTou

kRuShNasyA kliShTa karmA dadha danu saraNAd arthitO dEvasaNGaiHi

BUmAvA gatya BUmanna sukara makarOr brahma sUtrasya BAShyaM

durBAShyaM vyasya dasyOr maNimata uditaM vEda sadyukti Bistvam || 38 ||

BUtvA kShEtrE viSuddhE dvija gaNa nilayE rUpya pIThA BidhAnE

tat rApi brahma jAti striBuvana viSadE madhya gEha AKyagEhE

pAri vrAjyAdhirAjaH punarapi badarIM prApya kRuShNaM cha natvA

kRutvA BAShyANi samyag vyata nuta cha BavAn BAratArtha prakASam || 39 ||

vaNdE taMtvA supUrNa pramati manu dinA sEvitaM dEva vRuNdai

vaNdE vaNdAru mISE Sriya uta niyataM SrImadAnaNdatIrtham

vaNdE maNdAkinI satsari damala jalA sEka sAdhikya saNgaM

vaNdEhaM dEva BaktyA Bava Baya dahanaM sajjanAn mOdayaNtam || 40 ||

subrahmaNyAKya sUrEH suta iti suBRuSaM kESav AnaNdatIrtha

SrI matpAdAbja BaktaH stuti ma kRuta harEr vAyu dEvasya chAsya

tat pAdArchA darENa grathita padala san mAlayA tvEtayA yE

saMrAdhyAmU NamaNti pratata matiguNA muktimEtE VrajaNti || 41 ||

|| iti kavikulatilakaSrImattrivikramapaMDitAchAryakRutA vAyustutiH saMpUrNA ||

|| SrI narasiMhanaKastutiH ||

pAN tvasmAn puruhU ta vairi balavan mAtaNga mAdyad GaTA

kuMBO cchAdri vipATa nAdhi kapa Tu pratyEka vajrAyi tAH

SrImat kaNThIra vAsya pratatasu naKarA dAri tArAti dUra

pradhva stadhvANta ShANta pravitata manasA BAhvitA Naaki VrundaiHi || 1 ||

lakShmIkANta samaNtatO vikalayan naivESitustE samaM

paSyA myuttama vastu dUra taratO pAstaM rasO yOShiTa maHa

yadrOShOth kara dakSha nEtra kuTila prANtO tthitAgni sphurath

KadyOtO pama viShphu liNga BasitA brahmEhSa SakrOtkarAH || 2 ||

See also

References